bir Yeats derlemesi "Her Şey Ayartabilir Beni"

Dost'ta (kitabevinde) dolanırken tesadüfen gördüm bunu. Shakespeare'in sonelerinin başka baskıları var mı diye raftakileri karıştırırken "Yeats" ismini görünce hemen elime aldım tabi. İncecik, şiir kitaplarının çoğu gibi. Sade, alabildiğine sade. Kapağı sanki içindeki sayfaların bir parça daha kalını gibi, kemik rengi düz bir fonda siyah ve kırmızı yazılar. Yeats'in ismi, kitabın ismi, çeviren ve yayınevi. Arka kapağındaysa yayın yönetmeni Levent Yılmaz'dan (LY imzasından o olduğuna karar verdim ben) bir kitabın basımına dair yazılabilecek en içten, en samimi yazı. Neredeyse bir yıl önce, nisan 2011'de basılan kitapta Yeats'in 26 şiirinin hem orijinalleri hem de Türkçe çevirileri var 96 sayfa boyunca. Tabi bu sayfalara en baştaki Önsöz ve en sondaki Ek kısmında W.H.Auden'ın Yeats anısına yazdığı şiir de dahil.

W.B.Yeats

William Butler Yeats 1865'te Dublin'de doğmuş İrlandalı bir şair. 20.yy.'ın başındaki "Kelt Dirilişi" akımının kilometre taşı, aktif bir politikacı. 1923'te Nobel kazanan ilk İrlandalı. Ben ismini ilk defa "he wishes for cloths of heaven (göğün kaftanlarında gözü)" şiiriyle duymuştum, üniversitedeydim. "i would spread the cloths under your feet: but i, being poor, have only my dreams; i have spread my dreams under your feet; tread softly, because you tread on my dreams." dizelerini kaleme alabilmiş bir adam, doğal olarak içime dokunmuş, ilgimi çekmişti.

o işte,Maud Gonne

Uğraşları, şiirinin ve düşüncelerinin gelişimi, değişimi, Maud Gonne meselesi - ki hala sinirime dokunur reddetmiş işte kadın seni ne diye 35 sefer tekrarlarsın teklifini (tamam abarttım 2-3 gibi sabir bir sayısı var tabi) -, Kelt rönesansı durumu...Çevirilerine pek rastlamamıştım bu zamana kadar, genellikle Bartleby gibi sitelerden orijinallerini okuma şansım oluyordu, bir de işte yine Dost'ta rastladığım "Kelt Şafağı" kitabında hikayelerini okuyabilmiştim. "Her Şey Ayartabilir Beni" de en bilinen şiirlerinden biri. Kitap onunla birlikte "Bizans'a Yolculuk", "Leda ile Kuğu", "Geçti O Dans Ettiğimiz Günler" gibi şiirlerini barındırıyor. Özellikle bir sayfada orijinal dizelerin, hemen karşı sayfasında da çevirilerinin yer alması şahane bir şey. O kadar hoşuma gitti kitabın şekli, hali, içi, dışı, her birşeyi ki tişörtümün içine sokup, öyle gezdiresim geliyor.
En iyisi kitaba da ismini veren o güzelim şiiriyle bitireyim lafımı :

Her Şey Ayartabilir Beni
Her şey ayartabilir beni şu şiir uğraşından
Gün olur bir kadının yüzü, ya da daha kötüsü
Çektiği çile alıklarca yönetilen yurdumun;
Şimdi daha kolayı yok
Elimin alıştığı bu işten. Gençken
Metelik vermezdim türkülere,
Sazını çalmaz mıydı ozan
Kılıç kında beklercesine;
Razıyım, dilediğim yerine gelsin de tek,
Balıktan daha soğuk, daha dilsiz, daha sağır olmaya.
[Kitabı çeviren : Cevat Çapan]

 Yeats'e devam etmek isterseniz :
Poets.Org
NobelPrize
Poetry Foundation
Bartleby